Informator halas wyd3 - dopuszczalna emisja hałasu dla maszyn, Szkoła, BHP, Hałas i drgania
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WYMAGANIA DOTYCZĄCE
DOPUSZCZALNEJ EMISJI HAŁASU
DLA MASZYN UMIESZCZANYCH
NA RYNKACH UNII EUROPEJSKIEJ
I NA RYNKU POLSKI
(Wydanie III)
Opracowanie:
Na zlecenie Ministerstwa Gospodarki – Departament Polityki Przemysłowej
SPIS TRE
Ś
CI
1.
Przedmowa do wydania III-go
........................................................................................ 3
2.
Wst
ę
p
................................................................................................................................. 4
3.
Dotychczasowe regulacje prawne dotycz
ą
ce ochrony przed hałasem osób i
ś
rodowiska naturalnego.
................................................................................................... 6
4. Uregulowania prawne Unii Europejskiej dotycz
ą
ce hałasu
.......................................... 9
5. Omówienie nowych, krajowych regulacji prawnych zwi
ą
zanych z emisj
ą
hałasu
... 25
6. Analiza przeprowadzonej w 2001r. ankietyzacji przedsi
ę
biorstw w produkuj
ą
cych
wyroby obj
ę
te Dyrektyw
ą
2000/14/EC Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8
maja 2000 r. o zbli
Ŝ
eniu przepisów Pa
ń
stw Członkowskich dotycz
ą
cych emisji
hałasu do otoczenia przez urz
ą
dzenia u
Ŝ
ywane na zewn
ą
trz pomieszcze
ń
.
............... 32
7. Normy zharmonizowane do bada
ń
mocy akustycznej urz
ą
dze
ń
wyszczególnionych
w Dyrektywie 2000/14/WE i Rozporz
ą
dzenia RM
....................................................... 36
Literatura
............................................................................................................................. 41
2
1. Przedmowa do wydania III-go (uzupełnionego)
Przedmiotem dotychczasowych opracowa
ń
zwi
ą
zanych z emisj
ą
hałasu pracuj
ą
cych
maszyn i urz
ą
dze
ń
były głównie regulacje prawne w tym zakresie, zarówno krajowe, jak i
obowi
ą
zuj
ą
ce aktualnie w Unii Europejskiej. W ostatnim okresie proces legislacji zwi
ą
zanej z
transpozycj
ą
prawa UE został w Polsce, w zwi
ą
zku ze zbli
Ŝ
aj
ą
cym si
ę
terminem
przewidywanego członkostwa, wyra
ź
nie przy
ś
pieszony. Równie
Ŝ
Parlament Europejski i
Rada Wspólnoty Europejskiej wydały szereg aktów prawnych zwi
ą
zanych z szeroko
rozumian
ą
ochron
ą
ś
rodowiska. Najwa
Ŝ
niejszym aktem prawnym, odnosz
ą
cym si
ę
do
maszyn i urz
ą
dze
ń
jest Dyrektywa 2000/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8
maja 2000 r. O zbli
Ŝ
eniu przepisów Pa
ń
stw Członkowskich dotycz
ą
cych emisji hałasu do
otoczenia przez urz
ą
dzenia u
Ŝ
ywane na zewn
ą
trz pomieszcze
ń
.
W bie
Ŝą
cym roku została uchwalona przez Sejm RP ustawa „Prawo ochrony
ś
rodowiska”
(Dz. U. Z 2000 r. Nr 62 poz. 627) reguluj
ą
ca cało
ść
spraw zwi
ą
zanych z ochron
ą
ś
rodowiska
przed zanieczyszczeniami, w tym sprawy zwi
ą
zane z emisj
ą
hałasu do otoczenia
(
ś
rodowiska).
Została te
Ŝ
zweryfikowana pod wzgl
ę
dem merytorycznym i j
ę
zykowym Dyrektywa
2000/14/WE z dnia 8 maja 2000 r., co pozwoliło na opracowanie projektu Rozporz
ą
dzenia
Rady Ministrów wdra
Ŝ
aj
ą
cego t
ę
Dyrektyw
ę
do prawa polskiego.
Wymieniona Dyrektywa WE stanowi nowe podej
ś
cie do zagadnie
ń
zwi
ą
zanych z emisja
hałasu pracuj
ą
cych urz
ą
dze
ń
nie tylko z uwagi na swoj
ą
konstrukcj
ę
(t.zw. „nowe podej
ś
cie”)
lecz równie
Ŝ
na zmian
ę
ukierunkowa
ń
badawczo-regulacyjnych w porównaniu do
dotychczasowych dziewi
ę
ciu t.zw. „dyrektyw hałasowych”. Główna zmiana w podej
ś
ciu do
zagadnie
ń
emisji hałasu polega na rozpatrywaniu wielko
ś
ci tej emisji do otoczenia tylko dla
urz
ą
dze
ń
pracuj
ą
cych na zewn
ą
trz pomieszcze
ń
. Sprawy zwi
ą
zane z oddziaływaniem hałasu
na zatrudnionych przy obsłudze urz
ą
dze
ń
pracuj
ą
cych w pomieszczeniach zamkni
ę
tych i na
stanowiskach operatora na zewn
ą
trz pomieszcze
ń
pozostawiono dla oddzielnych uregulowa
ń
.
Takie usytuowanie regulacji prawnych wprowadzonych Dyrektyw
ą
2000/14/WE daje
niejako priorytet sprawom zwi
ą
zanym z ochron
ą
ś
rodowiska.
Celem niniejszego opracowania jest przybli
Ŝ
enie zainteresowanym problemów
zwi
ą
zanych z emisj
ą
hałasu okre
ś
lonych rodzajów urz
ą
dze
ń
, a głównie z regulacjami
prawnymi w tej dziedzinie oraz przekazanie podstawowych informacji dotycz
ą
cych emisji
3
hałasu w ogóle. Wyst
ę
puj
ą
ce ró
Ŝ
nice w układzie tekstów zał
ą
czonej Dyrektywy i projektu
Rozporz
ą
dzenia RM wynikaj
ą
z obowi
ą
zuj
ą
cej w Polsce techniki legislacyjnej.
2. Wst
ę
p
Hałas i jego oddziaływanie na
ś
rodowisko i ludzi.
Zgodnie z definicj
ą
sformułowan
ą
przez Z. Engela i J. Małeckiego, w referacie na
konferencji po
ś
wi
ę
conej poprawie klimatu akustycznego w Polsce, hałasem nazywamy
„wszelkie niepo
Ŝą
dane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne
o
ś
rodka spr
ęŜ
ystego działaj
ą
ce za po
ś
rednictwem powietrza na organ słuchu i inne zmysły
oraz elementy organizmu człowieka”. Głównym sprawc
ą
hałasu, ogólnie rzecz bior
ą
c, jest
technika. Z przeprowadzonych szczegółowych bada
ń
w ró
Ŝ
nych krajach wynika,
Ŝ
e na
pierwszym miejscu pod wzgl
ę
dem uci
ąŜ
liwo
ś
ci plasuje si
ę
hałas drogowy (w tym szynowy)
oraz kolejno:
-
hałas lotniczy,
-
hałas przemysłowy,
-
hałas s
ą
siedzki,
-
hałas stadionów i innych miejsc imprez masowych.
Zakres szkód, jak wynika z przeprowadzonych bada
ń
jest najwi
ę
kszy w wyniku
oddziaływania hałasu na ludzi i
ś
rodowisko głównie powodowanego prac
ą
ś
rodków
komunikacji (hałas komunikacyjny). Na drugim miejscu plasuj
ę
si
ę
szkody spowodowane
hałasem pracuj
ą
cych maszyn i urz
ą
dze
ń
(oddziaływanie na ludzi i
ś
rodowisko naturalne).
Ujemne oddziaływanie hałasu na organizm człowieka mo
Ŝ
na podzieli
ć
na dwa rodzaje:
-
wpływ hałasu na narz
ą
d słuchu,
-
pozasłuchowe działanie hałasu na organizm,
Sporadyczny gło
ś
ny hałas o krótkim czasie trwania (impulsowy) mo
Ŝ
e spowodowa
ć
chwilowe zaburzenie słuchu. Z reguły słuch powraca do normalnego poziomu po dłu
Ŝ
szym
lub krótszym odpoczynku. Wydłu
Ŝ
ony okres nara
Ŝ
enia pracownika na działanie gło
ś
nego
hałasu mo
Ŝ
e jednak doprowadzi
ć
do uszkodzenia wra
Ŝ
liwe rz
ę
ski ucha
ś
rodkowego,
powoduj
ą
c trwałe uszkodzenie słuchu. Tego typu uszkodzenia słuchu s
ą
nieuleczalne. Takie
uszkodzenie słuchu mo
Ŝ
e by
ć
spowodowane wystawieniem pracownika na hałas o poziomie
d
ź
wi
ę
ku (t.zw. A-wa
Ŝ
onym) przekraczaj
ą
cym 100 dB.
4
Skutki działania hałasu kumuluj
ą
si
ę
w czasie i s
ą
zale
Ŝ
ne od dawki energii akustycznej,
któr
ą
okre
ś
la iloczyn nat
ęŜ
enia d
ź
wi
ę
ku i czasu trwania ekspozycji.
Nawet stosunkowo niewielkie zaburzenie słuchu mo
Ŝ
e by
ć
uci
ąŜ
liwe, poniewa
Ŝ
powoduje
trudno
ś
ci w komunikowaniu si
ę
. Osoby, u których wyst
ą
piły zaburzenia słuchu zauwa
Ŝ
aj
ą
ten
fakt z opó
ź
nieniem z uwagi,
Ŝ
e po pewnym czasie przyzwyczajaj
ą
si
ę
do pogorszaj
ą
cego si
ę
słuchu. Pierwszym objawem uszkodzenia słuchu jest uci
ąŜ
liwy szum w uszach. Ponadto
bod
ź
ce słuchowe (podwy
Ŝ
szone) poprzez poł
ą
czenia drogi słuchowej z kor
ą
mózgow
ą
oddziałuj
ą
na o
ś
rodkowy układ nerwowy, a za jego po
ś
rednictwem na układ gruczołów
wydzielania wewn
ę
trznego powoduj
ą
c zaburzenia funkcji wielu narz
ą
dów wewn
ę
trznych
(układ oddechowy, układ kr
ąŜ
enia, przewód pokarmowy i inne).
Silne bod
ź
ce akustyczne o poziomach ci
ś
nienia akustycznego 110-120 dB wpływaj
ą
na
funkcje narz
ą
dów zmysłów np. zaburzenia wzroku, równowagi i dotyku. Infrad
ź
wi
ę
k
(podd
ź
wi
ę
ki – d
ź
wi
ę
ki o cz
ę
stotliwo
ś
ci poni
Ŝ
ej 20 Hz), wyczuwalne w okre
ś
lonym zakresie
mog
ą
równie
Ŝ
powodowa
ć
zaburzenia reakcji, senno
ść
oraz ogólne złe samopoczucie
pracowników. Ultrad
ź
wi
ę
ki z kolei (d
ź
wi
ę
ki o cz
ę
stotliwo
ś
ci powy
Ŝ
ej 20 000 Hz), przy
długotrwałym oddziaływaniu na narz
ą
d słuchu mog
ą
spowodowa
ć
jego uszkodzenie.
Ultrad
ź
wi
ę
ki mog
ą
wyst
ę
powa
ć
szczególnie przy zastosowaniu niektórych przyrz
ą
dów
medycznych i przemysłowych wykorzystuj
ą
cych to zjawisko fizyczne.
Hałas jest równie
Ŝ
specyficznym czynnikiem zanieczyszczaj
ą
cym
ś
rodowisko.
Charakteryzuje si
ę
on w tym przypadku mnogo
ś
ci
ą
ź
ródeł i powszechno
ś
ci
ą
wyst
ę
powania
we wszystkich
ś
rodowiskach biosfery. Jest on w wielu przypadkach przyczyn
ą
degradacji
ś
rodowiska naturalnego pogarszaj
ą
c jego jako
ść
, a
Ŝ
do uniemo
Ŝ
liwienia znacznym obszarom
biosfery pełnienia ich normalnych funkcji. Najbardziej jaskrawym zjawiskiem zwi
ę
kszaj
ą
cym
swoj
ą
intensywno
ść
na przestrzeni ostatnich lat jest hałas od komunikacji drogowej, obiektów
komunikacyjnych, zakładów i poszczególnych urz
ą
dze
ń
przemysłowych generuj
ą
cych tego
typu zanieczyszczenia oraz powoduj
ą
cych jego emisj
ę
do otoczenia.
Pogorszenie jako
ś
ci
ś
rodowiska naturalnego sprowadza si
ę
głównie do zakłócenia ciszy, a
tym samym utraty cech rekreacyjnych i leczniczych terenów wypoczynkowych, szpitalnych,
sanatoryjnych, miejsc odpoczynku i zamieszkania. Nadmierny hałas w danym
ś
rodowisku
powoduje u osób nim dotkni
ę
tych uczucie niepokoju, obni
Ŝ
a sprawno
ść
intelektualn
ą
,
utrudnia skupienie uwagi, a niekiedy wyzwala agresj
ę
.
Bardzo wa
Ŝ
nym czynnikiem degraduj
ą
cym
ś
rodowisko naturalne jest równie
Ŝ
wpływ
hałasu na zachowanie si
ę
naturalnej fauny wyst
ę
puj
ą
cej na danym terenie.
Ograniczenie uci
ąŜ
liwo
ś
ci oddziaływania na
ś
rodowisko polega głównie na:
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]