Inteligencja - prezentacja, SWPS, Truskawka SWPS, 1 rok, wstęp do psych ogólnej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Czymjestinteligencja?
Inteligencja
• Inteligencja– róŜniceindywidualnew
szybkościijakości,zjakąludzierozwiązują
problemyangaŜująceumysł
JulitaPodruczna
PsychologiaOgólna2006/07
SWPSWrocław
• [Czasemosobaniewykształconajestw
stanierozwiązaćbardzoskomplikowane
zadanie(np.wbrydŜu,szachach…)]
• Problemydefinicyjne– spórmiędzy
psychologamioistotęinteligencji
• „JednostkiróŜniąsięmiędzysobąw
swoichzdolnościachrozumienia
złoŜonychidei,efektywnejadaptacji
dośrodowiska,korzystania(uczenia
się)zdoświadczenia,angaŜowaniasię
wrozmaiteformyrozumowania,w
radzeniusobiezprzeszkodamiw
trakciemyślenia.TeróŜnice
indywidualnesąistotne,choćniesą
onenigdycałkowiciespójne.
Wykonaniezadańumysłowychdanej
osobybędziesięzmieniałow
zaleŜnościodzmieniającychsię
sytuacji,dziedzinizastosowanychdo
ichocenykryteriów.Koncepcje
„inteligencji”sąpróbąwyjaśnieniai
organizowaniategokompleksu
złoŜonychzjawisk.”[Neisseriin.1996]
Inteligencja[Strelau,2002]
Inteligencjatokonstruktteoretyczny
odnoszącysiędowzględniestałych
warunkówwewnętrznychczłowieka,
determinującychefektywność
wykonywaniazadańlubrozwiązywania
problemówwymagającychtypowo
ludzkichprocesówpoznawczych.Warunki
tekształtująsięwwynikuspecyficznego
dlajednostkioddziaływaniamiędzy
genotypemaśrodowiskiem.
Czymjestczynnikg?
3zasadyfunkcjonowaniaintelektu
• Dwuczynnikowateoria
zdolnościSpearmana
– Zrozumieniewłasnego
doświadczenia
• Inteligencjaogólna–czynnikg
[genral intelligence]. Energia
umysĀowa
– Edukcja relacji –procesumysłowy
polegającynaujmowaniu
stosunkumiędzydwomlubwięcej
elementami
• Zdolnościspecjalne–czynnikis
[specific]
– Edukcja korelatów – gdyznana
jestrelacjainaleŜywydedukować
brakującyelementtejrelacji
Zasadaedukcjikorelatuirelacji
KoncepcjaRaymondaCattella [1971]
• Naczynnikgskładająsiędwainne:
przeciwieństwo
?
• Inteligencjapłynna
Uwarunkowanawłaściwościamistruktur
nerwowychwmózguizaleŜywdecydującej
mierzeodczynnikagenetycznego.Ujawniasię
najbardziejwrozwiązywaniuzadań,wktórych
chodzioujmowaniestosunkówmiędzyrzeczami
czyelementamiwtestachniewerbalnych.
Dotyczywrodzonejzdolnościdorozumowania.
Rozwijasiędookresudojrzałości.
zimny
?
dom
dach
• Inteligencjaskrystalizowana
powstajejakowynikdoświadczeniaiuczeniasię,
którenakładająsięnainteligencjępłynną.
ZmieniasięwrazzwiekiemizaleŜyodczynników
kulturowych.Przejawiasięgłowniewzadaniach
werbalnych.Rozwijasiędostarości.
Triarchicznateoriainteligencji
Inteligencjaskładnikowa
• Inteligencjaskładnikowa
• Stanowinajlepsząmiaręinteligencji
płynnej
• Inteligencjadoświadczeniowa
• Inteligencjakontekstualna
• Odnosisiędorozumowania
indukcyjnego(odszczegółudo
ogółu;wyciągamywnioskówz
niepełnegozbioruprzesłanek),
uczeniasięinabywaniawiedzy,
wykonywaniazadańoraz
planowania,kontroliipodejmowania
decyzji(metaskładniki)
• Zalety:
– Triarchicznateoriainteligencjijest
teoriąsystemową rozpatruje
inteligencjęzróŜnychperspektyw
• Wada:
– Inteligencjapraktyczna
(kontekstualna)koreluje,wbrew
załoŜeniomSternberga,zinteligencją
psychometryczną(składnikową)
Inteligencjadoświadczeniowa
Inteligencjakontekstualna
• Zdolnośćradzeniasobiez
nowymisytuacjami,
korzystaniaz
dotychczasowych
doświadczeńiautomatyzacji
procesówmyślowych
• Inteligencjapraktyczna;
„zaradnośćŜyciowa”
• UmoŜliwiaadaptacjędo
otoczenia
• JeślitaadaptacjajestniemoŜliwa,
jednostkapróbujezmieniaći
kształtowaćrzeczywistość
• Pokrewnatwórczości
• ZaleŜnaodkontekstukulturowego
TeoriawieluinteligencjiGardnera
Inteligencjajęzykowa
• Inteligencjajakozdolnośćdo
rozwiązywaniaproblemówlubdo
tworzeniaproduktówcenionych
wokreślonymśrodowisku
kulturowymlubwspołeczności
• Najbardziejwidocznaupoetówi
literatów
• „Bezserc,bezducha,toszkieletów
ludy;Młodości!dodajmiskrzydła!
Niechnadmartwymwzlecę
światemWrajskądziedzinęułudy;
Kędyzapałtworzycudy,Nowości
potrząsakwiatem,Ioblekawnadziei
złotemalowidła.”
• Inteligencjajęzykowa,logiczno
matematyczna,przestrzenna,
muzyczna,cielesnokinestetyczna,
interpersonalna,intrapersonalna
• KaŜdyz7rodzajówinteligencji
ma,zdaniemGardnera,swoje
podstawyneuronalne
Inteligencjalogicznomatematyczna
Inteligencjaprzestrzenna
• Obejmujezdolności
matematyczneilogiczne.
Ujawniasięgłówniew
rozumowaniuindukcyjnym.
UtoŜsamianaz„myśleniem
naukowym”.
• Zdolnośćtworzeniamodeli
umysłowychprzestrzeni
światazewnętrznegoi
operowanianimiwumyśle.
• WystępujeuŜeglarzy,
inŜynierów,rzeźbiarzy,
malarzy…
• Swoistyarchetyp„surowej
inteligencji”
Inteligencjamuzyczna
Inteligencjacielesnokinestetyczna
• Występujeuwybitnych
muzyków
• Zdolnośćdotworzenia
produktówangaŜujących
całeciałolubjegoczęści
• Zazdolnościmuzyczne
odpowiadaprawapółkula
mózgu
• Ujawniasięusportowców,
tancerzy,chirurgów,
rzemieślników…
Inteligencjainterpersonalna
Inteligencjaintrapersonalna
• Zdolnośćrozumieniainnych
ludziiwspółdziałaniaznimi
• Zdolnośćtworzenia
adekwatnegomodelusamego
siebieiefektywnego
wykorzystywaniagowŜyciu
codziennym
• UmiejętnośćróŜnicowania
nastroju,temperamentu,
motywacjiiintencjiosóbnas
otaczających
• Widocznausprzedawców,
duchownych,nauczycieli,
psychologów
• Zdolnośćdosamoregulacjii
obserwacjiwłasnychemocji
[ Pobierz całość w formacie PDF ]